Hızlı İlham Durağı Yazılar

3 Aralık: Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Bakış 3 Aralık, dünya genelinde farklı anlamlar taşıyan özel bir gündür. Birçok kültür ve toplum için bu tarih, farklı sosyal, kültürel ve toplumsal meseleleri gündeme getirir. Bazıları için 3 Aralık, bir hatırlatmadır; bir farkındalık günü, insanların hayatındaki bazen görmezden gelinen bir gerçeğe odaklanmayı amaçlar. Ancak, bu tarihi anlamlı kılan, sadece evrensel dinamikler değil, aynı zamanda yerel koşullar ve kültürel etkiler de büyük rol oynamaktadır. Peki, 3 Aralık’ın anlamı gerçekten nedir? Küresel bir bakış açısıyla değerlendirildiğinde bu günün önemi nedir ve hangi toplumsal meseleleri ön plana çıkarır? Küresel Perspektifte 3 Aralık 3 Aralık, dünya…

Kamulaştırmayı Kim Yapar? Antropolojik Bir Bakış Farklı Kültürlerin İzinde: Bir Antropoloğun Davetiyesi Kültürlerin çeşitliliği, insanlık tarihinin en büyüleyici yanlarından biridir. Farklı toplumlar, farklı coğrafyalarda benzer ya da zıt ritüeller, semboller ve değerlerle hayatlarını şekillendirirler. Bir antropolog olarak, bu kültürel yapıların nasıl inşa edildiğini, nasıl var olduğunu ve nasıl dönüştüğünü merak ederim. İnsanın toplum içindeki yerini ve bu yerin nasıl belirlendiğini anlamaya çalışırken, toplumsal yapıları ve buna bağlı olarak kamusal değerlerin nasıl şekillendiğini de sorgularım. Bugün, bu sorgulamayı kamulaştırma kavramı üzerinden yapacağız. Kamulaştırma, günümüzün ekonomik ve hukuki jargonlarında sıkça duyduğumuz bir terim olsa da, bu kavram yalnızca bir devlet ya da…

Bir akşam, bir kahve dükkanında otururken, gözlerim ekranın parlak ışığına takıldı. Yalnızca birkaç dakika önce, telefonumdan gelen mesajları kontrol etmek için telefonumu almıştım. Ama birden, başımda bir ağrı hissettim. “Bu ne kadar süre bu kadar dikkatle bakmakla ilgili?” diye düşündüm. Çevremdeki insanlar da başlarını telefondan kaldırıp, kendilerini “ekran dünyasına” kaptırmışlardı. Ama hepimiz bir an için baş ağrılarının, ekrana uzun süre bakmanın bir sonucu olup olmadığını sorgulamıştık. Hemen konuya dair bir şeyler okumaya karar verdim. Bu yazı da, o anın etkisiyle, baş ağrılarının telefon izlemekle nasıl ilişkilendiğine dair farkındalık yaratmayı amaçlıyor. Telefon İle Ekran İzlemenin Baş Ağrıları Üzerindeki Etkisi Bir gün,…

Kalemli Nasıl Yazılır? Ekonomik Perspektiften Bir Değerlendirme Ekonomi, sınırlı kaynaklarla sınırsız ihtiyaçları karşılamaya çalışan bir bilim dalıdır. Bu temel yaklaşım, karar vericilerin her adımda kaynaklarını nasıl tahsis ettikleri ve bu tahsisatların sonuçları üzerinde derinlemesine düşünmelerini gerektirir. Piyasaların ve bireysel kararların dinamikleri, sosyal refahı ve toplumların ekonomik yapısını doğrudan etkiler. Peki, “kalemli nasıl yazılır?” sorusu, ekonominin sınırlılıkları ve seçimlerin sonuçları çerçevesinde nasıl şekillenir? Kalemli ve Kaynakların Sınırlılığı: Ekonomik Bir Bakış Bir ekonomistin bakış açısıyla, “kalemli nasıl yazılır?” sorusu aslında daha derin bir anlam taşır. Burada “kalem” metaforu, ekonomik kaynakların sınırlılığını ve bu kaynakların etkin kullanımını simgeler. Kaynakların sınırlılığı, her birey ya…

Mersin Neden İçel? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Bakış Mersin, Akdeniz’in güzel sahil kasabalarından biri. Ama birçoğumuzun fark etmediği bir nokta var: Mersin’in tarihi adı “İçel”dir. Peki, bir şehir neden adını değiştirir? Bu sorunun cevabını merak ederken, aslında sadece bir yerin ismiyle değil, aynı zamanda o yerin toplumsal yapısı, tarihsel dönüşümü ve kültürel çeşitliliğiyle de yüzleşmiş oluyoruz. Mersin’in İçel olarak anıldığı döneme baktığımızda, bu değişimin arkasında toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi derin dinamiklerin de etkili olduğunu görebiliriz. Şehirler, tıpkı insanlar gibi, zaman içinde değişir, büyür ve gelişir. Peki, Mersin’in adı neden İçel olmuştu ve bu…

Günümüz üretim dünyasında, bazı işler var ki, zamanla herkesin diline pelesenk olmuş. “Konveyör işçisi” terimi de bunlardan biri. Belki daha önce duydunuz, belki de tam olarak ne anlama geldiğini hiç düşünmediniz. Ancak konveyör işçileri, endüstriyel üretimin belkemiğidir. Onlar, fabrikaların, montaj hatlarının ve üretim süreçlerinin görünmeyen kahramanlarıdır. Ancak bu işin içinde ne kadar çok iş gücü olduğu ve arka planda neler yaşandığı hakkında daha fazla bilgi edinmek, bu terimi ve işin anlamını daha net kavramamıza yardımcı olabilir. Konveyör İşçisi Ne Demek? Konveyör işçisi, genellikle bir üretim bandında, konveyör bantlarının üzerinde çalışan kişidir. Konveyör bantlar, üretim süreçlerinde malzeme veya ürünlerin taşıma işlemini…

Günlük Hayatta Kullandığımız Kanser Yapıcı Maddeler: Toplumsal Yapı ve Kültürel Pratiklerin Etkisi Bir Sosyolojik Bakış: Toplumsal Yapılar ve Kanser Yapıcı Maddeler Bir araştırmacı olarak, toplumsal yapıların bireylerin günlük yaşamındaki etkilerini anlamaya çalışırken, pek çok görünmeyen bağlantıyı keşfederim. Toplum, yalnızca büyük sosyal yapılarla değil, aynı zamanda günlük alışkanlıklar, normlar ve kültürel pratiklerle de şekillenir. Peki, bu yapıların, günlük hayatımızda farkında bile olmadan maruz kaldığımız zararlı maddelere etkisi nedir? Kanser yapıcı maddeler (karsinojenler), toplumun ürettiği ve bireylerin benimsediği alışkanlıklar aracılığıyla hayatımıza girebilir. Bu yazıda, toplumsal normların, cinsiyet rollerinin ve kültürel pratiklerin kanser yapıcı maddelere nasıl etki ettiğini anlamaya çalışacağız. Kanser Yapıcı Maddelerin…

Dens Ne Demek Diş? Eğlenceli Bir Anlam Yolculuğu Hadi gelin, Türkçede sıkça duyduğumuz ve aslında tam olarak ne demek olduğunu merak ettiğimiz bir kelimenin peşine düşelim: Dens. Evet, doğru okudunuz, “dens.” Hayır, yanlış anlamadınız, bu kelimeyi gerçekten duyduğumuzda kafamızda dönen sorulardan biri şu: “Dens ne demek diş?” Yoksa bu, sadece evdeki kedinin uykusuzluk krizlerinin etkisiyle duyduğumuz garip bir kelime mi? (Evet, evet, bazen kediler de dillere hakim olabiliyor.) Bu yazıda, “dens” kelimesinin ne demek olduğunu anlamaya çalışırken, erkeklerin çözüm odaklı, stratejik yaklaşımlarını ve kadınların empatik, ilişki odaklı bakış açılarını mizahi bir şekilde harmanlayarak, kelimenin gizemini çözeceğiz! Hazırsanız, başlayalım! Dens: Hem…

Bugün biraz rahatsız edici ama açılması gereken bir konuya elimizi uzatıyoruz: 65 Yaş Aylığı (yaşlılık maaşı) ne kadar olmuş? Bu yazı, kulağa hoş gelmesi gereken “artış” haberlerinin arkasındaki gerçekleri — gelin birlikte irdeleyelim. — 65 Yaş Aylığı Ne Kadar Oldu? Resmî kaynaklara göre, 65 yaşını doldurmuş ve sosyal güvencesi olmayan, muhtaç durumda olan bireylere ödenen yaşlılık maaşı 2025 başında yaklaşık 4 664 TL olarak belirlenmiş durumda. ([birgun.net][1]) Temmuz 2025 itibarıyla ise maaşın yaklaşık 5 390 TL civarına yükseldiği belirtiliyor. ([Yeni Şafak][2]) Görünüşte rakam yukarı yönlü. Ancak gerçek yaşamla bu rakamın nasıl örtüştüğünü sorgulamak zorundayız. — Eleştiri: Bu Rakam Yeterli mi? 1. Enflasyon ve alım gücü Evet,…

Dünyanın En Pahalı Kalemi Nedir? Bir Tarihçi Gözüyle Bir Kez Daha Yazmanın Değerini Anlamak Bir Zamanlar Yazı, İmparatorlukların Simgesi İdi Bir tarihçi olarak, her zaman geçmişin gölgesinde kalmış ve zamanla unutulmuş nesnelerin ardındaki anlamı anlamaya çalışırım. Yazı, insanlık tarihi boyunca yalnızca bir iletişim aracı değil, aynı zamanda güç, statü ve medeniyetin bir simgesi olmuştur. İlk yazılı belgelerin taşlara, kil tabletlerine ya da parşömenlere kazındığı zamanlardan bu yana, kalemler de insanoğlunun düşünsel evriminde önemli bir rol oynamıştır. Ancak, bugünün dünyasında kalemlerin evrimi, sadece bir yazı aracından çok daha fazlası haline gelmiştir. Peki, dünyanın en pahalı kalemi nedir? Bu sorunun yanıtı yalnızca…