Körlük Kitabı Ne Anlatmak İstiyor? – Antropolojik Bir Bakışla Görmenin ve Kayboluşun Hikâyesi Bir Antropoloğun Davetkâr Başlangıcı: Körlüğün Kültürel Aynası Bir antropolog olarak her zaman şunu merak ederim: İnsan bir şeyi kaybettiğinde kültürü nasıl değişir? Gözün kaybı, yalnızca bir duyunun yokluğu değil, bir toplumun anlam haritasının sarsılmasıdır. José Saramago’nun Körlük adlı romanı, bu kaybı anlatırken bizi bir laboratuvara, hatta bir aynaya davet eder. Romanın kahramanları kör olduklarında yalnızca ışığı değil, düzeni, normları, kimlikleri ve anlamları da kaybederler. Antropolojik olarak bakıldığında, bu hikâye bir toplumun ritüellerinin, sembollerinin ve sosyal bağlarının nasıl çözüldüğünü anlatır. Körlük, insanın yalnızca bedensel değil, kültürel bir varlık…
6 YorumEtiket: bir
Kalp Yarası Dizisi Nerede Çekildi? Evrensel ve Yerel Dokunuşlarla Bir Hikâyenin İzinde Hikâyelere farklı açılardan bakmayı seven biri olarak, televizyon dizilerinin sadece senaryolarıyla değil, ruhlarını taşıyan mekânlarıyla da bir anlam kazandığını düşünürüm. “Kalp Yarası” dizisi de bu açıdan bakıldığında, sadece bir aşk hikâyesi değil; doğayla, tarihle ve kültürle iç içe geçmiş bir görsel şölen. Bu yazıda hem dizinin çekildiği yerleri keşfedecek hem de bu mekânların küresel ve yerel ölçekte nasıl anlamlar taşıdığını birlikte inceleyeceğiz. Kalp Yarası Dizisi Nerede Çekildi? “Kalp Yarası” dizisinin büyük bir kısmı, Türkiye’nin güneyinde yer alan büyüleyici şehir Hatay’da çekilmiştir. Özellikle Antakya ve çevresi, dizinin ana sahnelerine…
8 YorumGösterişli Kelimesinin Eş Anlamlısı Nedir? Ekonomik Davranışların Dili Üzerine Bir Analiz Bir ekonomist için dünya, yalnızca rakamlardan ibaret değildir; o, aynı zamanda tercihlerin, arzuların ve sembollerin dünyasıdır. Kaynaklar sınırlıdır; her seçim bir başka olasılıktan vazgeçmek anlamına gelir. Ancak bazen, yapılan tercihler rasyonel olmaktan çok, sembolik bir mesaj taşır. İşte “gösterişli” kavramı da bu sembolik dünyanın en çarpıcı göstergelerinden biridir. Ekonomik düzlemde bu kelimenin eş anlamlısı, yalnızca dilsel bir karşılık değil, aynı zamanda bir davranış biçiminin de yansımasıdır. Gösterişli Kelimesinin Eş Anlamlısı: Lüks, İhtişamlı, Gösterişçi Dilbilimsel olarak “gösterişli” kelimesi, “lüks”, “ihtişamlı”, “parlak” veya “gösterişçi” gibi sözcüklerle eş anlamlıdır. Ancak ekonomi biliminin…
4 YorumGrev Ne Oluyor? Bir Psikoloğun İnsan Davranışına Dair Merakı Bir psikolog olarak, insan davranışlarının sınırlarını en açık biçimde gördüğüm anlardan biri, bireylerin toplu bir şekilde “hayır” deme cesaretini gösterdikleri zamanlardır. Grev tam da bu anların sembolüdür. Grev, yalnızca ekonomik bir eylem değil, aynı zamanda bilişsel, duygusal ve sosyal süreçlerin iç içe geçtiği güçlü bir psikolojik deneyimdir. Peki insanlar neden greve gider? Neden bir grup insan aynı anda risk almayı göze alır? Bu yazıda grevi, zihinsel süreçlerimizden duygularımıza, toplumsal ilişkilerimize kadar uzanan bir psikolojik perspektiften ele alacağız. — Bilişsel Psikoloji Perspektifi: Grev Kararı Nasıl Verilir? Her grev bir düşünceyle başlar. Bireylerin…
8 YorumBir Ekonomistin Gözünden: “Görevlendirmek” Eyleminin Ekonomik Anlamı Ekonominin temel ilkesi, kıt kaynakların etkin kullanımına dayanır. Her seçim, bir vazgeçişi; her karar, bir fırsat maliyetini içinde taşır. İşte bu noktada “görevlendirmek” kavramı yalnızca idari bir terim değil, ekonomik bir karardır. Çünkü görevlendirme, bir kaynağın –insan emeğinin– belirli bir amaç doğrultusunda yeniden tahsis edilmesi demektir. Bir ekonomistin gözünden bakıldığında, görevlendirmek bir “yatırım tercihidir.” İnsan kaynağının doğru yerde, doğru zamanda, doğru görevle buluşturulması; verimlilik, üretkenlik ve toplumsal refah arasındaki dengeyi belirler. Görevlendirmek Ne Demek? Tanım ve Temel Kavram Ekonomik açıdan “görevlendirme”, bir işgücü unsurunun belirli bir üretim veya hizmet sürecinde görevlendirilmesi, yani kaynak…
8 YorumArapların İlk Atası Kimdir? Edebiyat Perspektifinden Bir İnceleme Kelimenin Gücüyle Yapılan Yolculuk: Arapların İlk Atası Bir edebiyatçı olarak, kelimelerin gücünü ve anlatıların dönüştürücü etkisini her zaman büyüleyici bulurum. Çünkü bir hikâye, sadece kelimelerden ibaret değildir; her cümle, bir dünyanın kapılarını aralar, her kelime bir tarihi, bir kimliği, bir duygu akışını taşır. Tıpkı bir halkın kökenini anlatan hikâyelerin, zamanla bir kültürün simgesi haline gelmesi gibi. Peki, Arapların ilk atası kimdir? Bu soruya cevap ararken, tarihî verilerden çok, mitolojik anlatıların, kutsal metinlerin ve edebi temaların izinden gitmek gerekir. Çünkü her halkın tarihi, bir anlamda onların en eski anlatılarında yatar. Arapların atası meselesi,…
8 YorumRuhiye isminin anlamı nedir? Bilimsel merakla, samimi bir yolculuk Bilimsel merakı yüksek biri olarak, gündelik yaşamımızda sıkça duyduğumuz isimlerin arkasındaki katmanları keşfetmeyi seviyorum. “Ruhiye” de bu meraklardan biri oldu: Kökeni nereye uzanır, kulağımıza neden “yumuşak” gelir, kültürel hafızada ne çağrıştırır? Gelin, hem dilbilim hem psikoloji merceğinden bakarak, herkesin rahatlıkla takip edebileceği bir şekilde “Ruhiye isminin anlamı nedir?” sorusunu birlikte açalım. Ruhiye isminin kökeni ve temel anlamı Ruhiye ismi, kökenini Arapça rūḥ (ruh) kökünden alır. Türkçede “ruha ait, ruhla ilgili” anlamına gelen ruhî sıfatına dişil bir form ve melodik bir ekleniş kazandırılarak “Ruhiye” biçimini alır. Bu nedenle ismin merkezinde “maneviyat, iç…
8 YorumGenelevlerin Sahibi Kimdir? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir Analiz Güç İlişkileri ve Toplumsal Düzen Üzerine Bir Siyaset Bilimcinin Düşünceleri Siyaset bilimi, sadece devletin işleyişini değil, aynı zamanda toplumsal yapıları ve güç ilişkilerini anlamayı da içerir. Her toplumda, kimlerin “görünür” olduğuna, kimlerin “görünmeyen” alanlarda güç ve etki kurduğuna dair çok sayıda iktidar ilişkisi vardır. Bu ilişkiler, bazen devlete ait olan kurumlarla, bazen de sosyal olarak dışlanmış ya da marjinalleşmiş alanlarla kendini gösterir. Genelevler, bu tür marjinalleşmiş alanlardan biridir. Birçok toplumda yasa dışı olarak kabul edilen, bazılarında ise sınırlı bir şekilde izin verilen genelevler, güç, iktidar, toplumsal düzen ve cinsiyet ilişkilerinin çatıştığı önemli…
6 YorumAksayan Kelimesinin Anlamı Nedir? Aksayan kelimesi, günlük kullanımda pek sık kullanılmaz. Ancak, özellikle dilbilim, gramer ve dilbilimsel çalışmalarda aksayan kelimesi oldukça yaygın kullanılır. Aksayan kelimenin anlamı, bir sözcük veya söz grubunun sözcük sırasının ya da sözdiziminin normal sözdizimin dışında olmasıdır. Aksan, dilbilimciler tarafından sözdizim kurallarının çiğnendiği noktaya atıfta bulunmak için kullanılır. Sözdizim kurallarının çiğnenmesi, genellikle sözcük sırasının anormal bir şekilde değişmesiyle ortaya çıkar. Örneğin, “Kızımın kıyafeti” cümlesinin doğal sözdizimi, “Kıyafeti kızımın” şeklinde olmalıdır. Ancak, bu cümlede sözcük sırasının aksan oluşturmak için değiştirilmesiyle, “Kızımın kıyafeti” şeklinde kullanılabilir. Aksanın bir başka önemli özelliği, iletişimdeki birçok etkenin etkisiyle, üslubun çeşitlenmesidir. Aksanın etkisiyle, insanlar…
Yorum Bırak